Chris Lebeau

Foto: coll. Drents Museum, Assen.

In Museum Willem van Haren is een tentoonstelling te zien over een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars van de eerste helft van de 20ste eeuw: Chris Lebeau. Kunstenaar en anarchist. Lebeau was werkzaam in een veelheid van disciplines - grafiek, kunstnijverheid, glas, batik, textiel en meer. In zijn beeldentaal is mooi de overgang van Nieuwe Kunst naar Art Deco te zien. Naast een overzicht van zijn oeuvre, geeft de tentoonstelling ook een inzicht in Lebeau’s anarchistische achtergrond. Hij kwam uit een socialistisch gezin en was een zeer principieel man, geheelonthouder en vegetariër, met een uitgesproken visie. Hij voelde zich aangetrokken tot de theosofie. Zo volgde hij een tekencursus aan de Vahâna-school, onder leiding van K.P.C. de Bazel en J.L.M. Lauweriks, en nam hij theosofische symboliek op in zijn werk. Ook tekende hij verschillende politieke prenten, onder meer voor het antimilitaristische orgaan De Wapens Neder. In de Tweede Wereldoorlog sloot hij zich aan bij het verzet en vervalste hij persoonsbewijzen en distributiebonnen. In 1943 werden Lebeau, zijn vrouw en leerlinge wegens verzetsactiviteiten gearresteerd. Door de schuld op zich te nemen, zorgde hij voor de vrijlating van de anderen. Na gevangenschap in Scheveningen, werd hij overgebracht naar de concentratiekampen in Vught en Dachau, waar hij kort voor de bevrijding overleed.
Voor kleinere musea is het tegenwoordig lastig om een catalogus te realiseren. De bekende kunstuitgevers in Nederland vragen hiervoor vaak een aanzienlijke bijdrage, die alleen de grote musea nog kunnen ophoesten. Gelukkig is bij deze tentoonstelling bij het FDN Fonds een bescheiden publicatie verschenen, waarin diverse auteurs Lebeau's levensopvattingen belichten en de invloed daarvan op zijn leven en oeuvre bespreken. Ook zijn vriendschap met collega-kunstenaar Jan Mankes en zijn ontwerpen voor tafeltextiel komen aan de orde. Ontroerend zijn de fragmenten achter in het boekje, waarin herinneringen van Nico Frost en Albert de Jong aan Lebeau zijn afgedrukt.